Kinderontvoeringen in 2020 ondanks Corona-reisbeperkingen niet afgenomen
De dalende trend van de afgelopen drie jaar in het aantal kinderontvoeringen werd in 2020 niet verder doorgezet. Het aantal ontvoerde kinderen is in 2020 licht toegenomen naar 224 kinderen ten opzichte van 207 kinderen in 2019. De internationale reisbeperkingen als gevolg van de Covid-19 pandemie hielden kinderontvoeringen niet tegen. Het coronavirus en de genomen maatregelen speelden in verschillende kinderontvoeringszaken zelfs een cruciale rol.Het aantal zaken waarin sprake was van een dreigende kinderontvoering is wel verder gedaald. In 2019 waren er 397 kinderen betrokken bij een dreigende kinderontvoering. In 2020 is dat gedaald naar 329 kinderen.
Er golden gedurende het jaar 2020 tijdelijk negatieve reisadviezen, maar ontvoerende ouders namen in de praktijk toch per auto, trein, vliegtuig of boot (eventueel via een ander land) kinderen mee naar het buitenland. De gesprekken die de medewerkers van het Centrum IKO in 2020 met ouders voerden, waren emotioneler en duurden wel 2 tot 3 keer langer dan gebruikelijk. In de gesprekken bleek dat de Covid-19 pandemie extra spanning met zich meebracht in de relatiesfeer en gezinsproblematieken verergerden. Ouders kwamen meer onder druk te staan door bijvoorbeeld banen die wegvielen en het samen meer thuis zijn door de lockdown. Het thuis zijn van kinderen door de sluiting van de scholen en kinderdagopvang gaf ook meer druk. Daarnaast waren er bijvoorbeeld ouders die heimwee hadden naar het land van herkomst of op bezoek wilden naar zieke familieleden, en angst hadden door de internationale reisbeperkingen niet meer (tijdig) te kunnen reizen. Deze problematieken hebben er mede toe geleid dat ouders zich (sneller) genoodzaakt voelden tot de ingrijpende actie van internationale kinderontvoering. Ook werden de reisbeperkingen juist gebruikt (dan wel misbruikt) als argument om niet terug te kunnen keren vanuit het buitenland.Daarnaast was het coronavirus voor sommige ouders aanleiding om zonder toestemming met de kinderen naar het buitenland te vertrekken, omdat het daar veiliger zou zijn.
In de gesprekken was er ook veel boosheid over het systeem; de toegang tot de rechter was (in meerdere landen) tijdelijk niet mogelijk en door de reisbeperkingen konden internationale omgangsregelingen moeilijk worden nageleefd. Dit leidde vaak tot emotie en paniek bij ouders.
Voortdurende inzet op preventie, betere bewustwording bij ouders en scherpere grenscontroles helpen bij het voorkomen van een kinderontvoering. De impact van een kinderontvoering is voor kinderen en ouders (onherstelbaar) groot. Uitgangspunt van de wet is dat een kind niet zomaar zonder toestemming van de gezaghebbende ouder(s) naar het buitenland mag worden meegenomen. Op kinderontvoering kunnen zelfs gevangenisstraffen staan van zes tot negen jaar.
Andere opvallende feiten uit het jaarverslag:
- In 74% van de kinderontvoeringszaken is de moeder de ontvoerder, in 25% de vader en 1% overige familieleden.
- In totaal is 63% van de ontvoerde kinderen 12 jaar of jonger (waarvan 29% onder de 6 jaar) en 27% is 12 jaar of ouder.
- Van het totaal aantal kinderontvoeringen was 78% vanuit Nederland naar het buitenland toe en 22% vanuit het buitenland naar Nederland toe.
- De top 4 van landen waar kinderen vanuit Nederland in 2020 naar toe zijn ontvoerd, bestaat uit Polen, gevolgd door Duitsland, Verenigd Koninkrijk en België.
- De top 4 van landen waarvan kinderen vanuit het buitenland naar Nederland zijn ontvoerd, bestaat uit België, gevolgd door Frankrijk, China en Tsjechië.
- Dreigingen tot een ontvoering werden het meest ervaren naar de landen Turkije, Polen, Verenigde Staten en Italië en het Verenigd Koninkrijk.